การผ่าตัดหัวใจ ทางการแพทย์ถือว่าเป็น “ผ่าตัดใหญ่” หมายความว่าต้องได้รับการดูแลอย่างมากและยาวนานกว่าการผ่าตัดอื่นๆ
นอกจากการดูแลจากแพทย์ พยาบาล และคนใกล้ชิดแล้ว สิ่งสำคัญที่สุดคือ “ผู้พักฟื้น”เอง ต้องรู้จักดูแลตัวเองด้วยโดยมีวิธีปฏิบัติตัวหลังผ่าตัด 10 วิธี ดังนี้
1. งดอาบน้ำ หรืออย่าให้แผลโดนน้ำ ในช่วง 10 วันแรกหลังผ่าตัด
2. ห้ามแกะผ้าปิดแผลหรือไหมเย็บออกจากแผลโดยไม่ได้รับอนุญาตจากแพทย์
3. ระวังความสะอาดของแผลเมื่อไรที่ปวด บวม มีไข้ ซึ่งเป็นอาการของแผลผ่าตัดอักเสบ ควรรีบพบแพทย์ทันที
4. กินยาตามที่แพทย์สั่ง เช่นยาละลายลิ่มเลือด โดยสังเกตภาวะเลือดออกในจุดต่างๆด้วย เช่นทางเดินอาหาร ทางเดินปัสสาวะ แล้วแจ้งให้แพทย์ทราบ
5. ไปพบแพทย์ตามนัดอย่างครบถ้วนและตรงเวลา
6. กินอาหารที่ย่อยง่าย กินให้น้อย แต่บ่อยขึ้น ลดไขมัน น้ำตาล เพิ่มผักของว่างเป็นผลไม้ที่หวานไม่มาก กากใยสูง เช่นส้ม
7. ออกกำลังกายเบาๆโดยการเดินช้าๆ ครั้งละไม่นาน แต่เดินสม่ำเสมอทุกวัน
8. ไม่ยกของหนักเกิน 5 กิโลกรัมและไม่เคลื่อนไหวรวดเร็วรุนแรง
9. งดสูบบุหรี่ งดเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ งดชา กาแฟ เพราะทั้งหมดนี้มีผลต่อความดันเลือด
10. นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอและเป็นเวลา ห้ามนอนดึกเด็ดขาด
ส่วนใหญ่การพักฟื้นหลังผ่าตัดหัวใจนั้น ใช้เวลาประมาณ 6-8 สัปดาห์ ถ้าผ่านช่วงนี้ไปแล้ว ผู้พักฟื้นก็จะกลับมาใช้ชีวิตได้เป็นปกติ
แหล่งข้อมูล :
คอลัมน์ “ไขปัญหาโรคหัวใจ” สารหัวใจ ปีที่ 11 ฉบับที่ 2 โดย มูลนิธิหัวใจแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์
บทความ “การปฏิบัติตัวหลังผ่าตัดหัวใจ”
www.med.cmu.ac.th/hospital/nsurg/2012/42-knowlege/knowledgepeople/68-postopenheart-at-home.html