สปาทางเลือกใหม่ของการดูแลสุขภาพแบบองค์รวม

ปัจจุบัน คนไทยมีค่านิยมหันมาดูแลสุขภาพและความงามมากขึ้น นอกจากการออกกำลังกาย การรับประทานอาหารที่ดีแล้ว การเข้ารับบริการทางการแพทย์แผนทางเลือก เช่น สปา นวดแผนโบราณ ก็ได้รับความนิยมไม่น้อยไปกว่ากัน การทำสปาบำบัด หรือ สปาเพื่อสุขภาพ เป็นการดูแลและเสริมสร้างสุขภาพและช่วยเรื่องการจัดการความเครียดได้เป็นอย่างดี โดยมีหลักการบริการหลากหลาย ได้แก่ การนวดเพื่อสุขภาพ การฝึกทำสมาธิ การอบสมุนไพร การใช้กลิ่นอะโรม่า การใช้เพลงบรรเลง และการใช้ผลิตภัณฑ์เสริมความงาม มาผสมผสานเพื่อช่วยปรับสมดุลระหว่างร่างกายและจิตใจ องค์ประกอบที่สำคัญของของสปาเพื่อสุขภาพที่แท้จริงตามคำนิยามของ  The International Spa Association (ISPA) ได้แก่

• น้ำ ซึ่งสามารถนำไปใช้ได้หลายรูปแบบ เช่น การดื่มน้ำอุ่น เพื่อปรับสมดุลน้ำและเกลือแร่ในร่างกาย การอบไอน้ำ การแช่น้ำ และการนวดด้วยแรงดันน้ำ จะช่วยทำให้ระบบเลือดและระบบน้ำเหลืองในร่างกายไหลเวียนได้ดี หรือแม้แต่การตกแต่งสถานประกอบการสปาด้วยน้ำ เช่น น้ำตกจำลอง ก็จะช่วยในเรื่องเสียงบำบัด เพื่อให้เกิดการผ่อนคลายทางโสตประสาทหูและจิตใจเมื่อได้สัมผัสกับเสียงน้ำตกธรรมชาติ
• การบำรุงร่างกาย ด้วยการรับประทานอาหารเพื่อสุขภาพ การดื่มเครื่องดื่มสมุนไพร ทำให้ร่างกายได้รับสารอาหารที่มีประโยชน์และยังช่วยขับสารพิษที่ไม่ดีออกจากร่างกายได้ด้วย
• การเคลื่อนไหวและการออกกำลังกาย ในท่าทางต่างๆ เช่น การฝึกยืดกล้ามเนื้อ หรือการทำโยคะ ที่จะก่อให้เกิดประโยชน์ ต่อระบบอวัยวะต่างๆที่สำคัญ เช่น การผ่อนคลายกล้ามเนื้อ การออกกำลังกายข้อต่อและเส้นเอ็น การหมุนเวียนโลหิตของระบบหัวใจและหลอดเลือด
• การสัมผัส กดจุดหรือนวดประคบ เป็นการสื่อสารกับประสาทสัมผัสบริเวณผิวหนัง ให้ผ่อนคลาย หรือการได้รับอุณหภูมิที่อบอุ่นขึ้นเพื่อเปิดรูขุมขนให้เลือดไหลเวียนได้ดี เช่น การนวดกล้ามเนื้อ การนวดประคบร้อนประคบเย็น
• การบูรณาการกิจกรรม เป็นกิจกรรมสุขภาพที่เน้นการเชื่อมโยงของกาย ใจและสภาพแวดล้อม ให้เป็นหนึ่งเดียวกันเพื่อฝึกให้จิตใจได้ผ่อนคลาย อารมณ์ดีขึ้น เช่น โยคะ การฝึกสมาธิ
• ศาสตร์แห่งความงาม เช่น การบำรุงรักษาผิวพรรณด้วยสมุนไพร หรือผลิตภัณฑ์เสริมความงามที่มุ่งเน้นการชะลอวัยด้วยสารอาหารจำเป็นของผิว

จะเห็นได้ว่าการทำสปาไม่ได้เน้นเฉพาะความงามของร่างกายเท่านั้น ยังเน้นการดูแลสุขภาพหลายๆทาง ดังนั้น สปาจึงเป็นทางเลือกสำหรับคนรุ่นใหม่ที่ใส่ใจสุขภาพกายและใจได้เป็นอย่างดี

เอกสารอ้างอิง

อารีวรรณ กลั่นกลิ่น และคณะ (2556) เอกสารความรู้ผู้ดำเนินการสปาเพื่อสุขภาพ, กรมสนับสนุนบรอการสุขภาพ กระทรวงสาธารณสุข, โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย, กรุงเทพฯ