กินแซ่บอย่างไรให้ปลอดภัยต่อสุขภาพ

สำหรับยอดนักปรุง ที่เมื่อรับประทานก๋วยเตี๋ยวแล้วต้องคว้าพริกป่น น้ำส้มสายชู ใส่ลงไปหลายๆช้อนให้ก๋วยเตี๋ยวชามนั้นเกิดความเเซ่บ หรือคนชอบรับประทานอาหารรสแซ่บเป็นชีวิตจิตใจ สั่งส้มตำแต่ละครั้งต้องมีพริกอย่างน้อย 4-5 เม็ด คุณรู้หรือไม่ว่าอาหารรสเเซ่บมากๆเช่นนี้ ในที่นี้กล่าวถึงรสเปรี้ยวและความเผ็ด จะมีผลต่อสุขภาพอย่างไร ควรต้องพิจารณาเลือกซื้อวัตถุดิบ หรือระมัดระวังอะไรบ้างระหว่างการปรุง 

อย่างแรก อาหารที่มีรสเปรี้ยว ซึ่งความเปรี้ยวที่เกิดขึ้นจะมาจากมะนาว มะกรูด มะม่วง สับปะรด มะขาม น้ำส้มสายชู เป็นต้น  มีข้อดีคือช่วยในการกระตุ้นให้รู้สึกสดชื่น กระปรี้กระเปร่า และมักเป็นแหล่งของวิตามินซีที่ดี แต่อย่างไรก็ตามคนที่ชื่นชอบรสเปรี้ยว จากการเติมน้ำส้มสายชูในก๋วยเตี๋ยวเป็นประจำ ต้องระมัดระวังเป็นพิเศษ ควรพิจารณาเลือกน้ำส้มสายชูคุณภาพ ได้ทั้งแบบกลั่น หมัก เทียม แต่ต้องไม่ใช่น้ำส้มสายชูปลอม เพราะความเปรี้ยวโดยการใส่น้ำส้มสายชูปลอม ซึ่งมีกระบวนการเอากรดน้ำส้มเข้มข้นมาเติมน้ำและแต่งกลิ่นให้เหมือนน้ำส้มสายชูหมัก เมื่อได้รับเข้าสู่ร่างกายในปริมาณมาก อาจส่งผลทำให้กัดกระเพาะอาหารและลำไส้เกิดเป็นแผลได้ วิธีการสังเกตง่ายๆ จากพริกดองในน้ำส้ม หากเป็นน้ำส้มสายชูปลอม ส่วนของน้ำส้มที่อยู่เหนือพริกจะมีสีขุ่น เนื้อพริกจะเปื่อยยุ่ยและมีสีคล้ำ หรือพิจารณาอ่านฉลากอาหารข้างขวดด้วยความระมัดระวัง ส่วนรสเปรี้ยวจากธรรมชาติ เช่น น้ำมะนาวคั้นสด น้ำมะขาม นั้นไม่ได้เป็นกรดสูงมากที่จะก่อให้เกิดอันตรายต่อสุขภาพได้

อย่างที่สอง คือ ความเผ็ด (และความฉุน) ได้แก่ อาหารที่มีส่วนประกอบของพริกทุกชนิด กระเทียม หัวหอม เครื่องเทศ แม้ว่าอาหารเหล่านี้มีประโยชน์ในการกระตุ้นการไหลเวียนของเลือด ขับเหงื่อ ขับลม กระตุ้นอัตราการเผาผลาญพลังงานของร่างกายได้ แต่ถ้าหากรับประทานมากเกินไป ก็อาจมีผลต่อกลิ่นปาก กลิ่นตัว เนื่องจากเป็นวัตถุดิบที่มีกลิ่นแรงโดยเฉพาะอย่างยิ่งกระเทียม อาหารที่มีรสเผ็ดมากเกินไป จะทำให้เกิดอาการแสบร้อนในปากได้โดยเฉพาะในเด็กและผู้ที่ไม่ทนต่อความเผ็ด อาจส่งผลให้ไม่มีความสุขในมื้ออาหารนั้นๆได้ และในคนที่เป็นโรคแผลในกระเพาะอาหาร ควรหลีกเลี่ยงอาหารที่มีความเผ็ดนี้ เพราะอาจส่งผลให้เกิดการระคายเคืองและปวดท้องมากขึ้น นอกจากนี้พวกน้ำพริกเผ็ดๆนานาชนิด เครื่องแกงเผ็ดต่างๆ ส่วนใหญ่มีการผสมมาจากกะปิ พริก เกลือ น้ำปลา และผงชูรส ซึ่งมีส่วนประกอบโซเดียมแอบแฝงอยู่ในความเผ็ด ดังนั้นควรเลือกซื้อจากร้านค้าที่น่าเชื่อถือ อ่านฉลากอาหารให้ละเอียด หรือหากเป็นไปได้ ถ้าพอมีเวลาควรจะปรุงสดรับประทานเองที่บ้าน ก็จะทำให้กำหนดปริมาณการปรุงรสได้ สำหรับเครื่องปรุงของแห้ง เช่น พริกแห้ง พริกป่น เม็ดพริกไทย ควรเลือกดูจากวันผลิต-หมดอายุ และภายในบรรจุภัณฑ์ต้องไม่มีการปนเปื้อนจากเชื้อราหรือสิ่งแปลกปลอม และควรเก็บรักษาในที่แห้ง

อย่างไรก็ดี เลือกวัตถุดิบปรุงรสแซ่บได้คุณภาพดีแล้ว แต่รสชาติอาหารนั้นก็อย่าได้แซ่บ อย่าได้รสจัดจนเกินไป เดินทางสายกลางในพอเหมาะเพื่อสุขภาพที่ดีอย่างยั่งยืนนะคะ

เอกสารอ้างอิง

วิสาขา บุญทศ (2556) สุขภาพดีตั้งแต่ตื่นยันนอน Be healthy 24 Hour, ธิงค์ บียอนด์ บุ๊คส์:นนทบุรี

Williamson L. (2017) Spicy Diet Complications, Retrieved From http://www.healthguidance.org/entry/14687/1/Spicy-Diet-Complications.html

น้ำส้มสายชูปลอม จากหนังสือภาวะมลพิษภัยใกล้ตัว สำนักงานคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ กระทรวงวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และการพลังงาน เข้าถึงได้จาก http://webdb.dmsc.moph.go.th/ifc_toxic/a_tx_1_001c.asp?info_id=116