เมื่อเราได้รับประทานอาหารที่รสชาติอร่อยถูกปาก เรามักจะรับประทานอาหารนั้นในปริมาณมากด้วยความเอร็ดอร่อย แต่นอกจากความอร่อยแล้ว รูปแบบของอาหารก็เป็นอีกหนึ่งปัจจัยที่ส่งผลต่อปริมาณการรับประทานอาหารของเรา หลายการศึกษาได้บอกกับเราว่าอัตราการรับประทานอาหารจะเพิ่มขึ้นเมื่ออาหารที่รับประทานนั้นใช้เวลาในการรับประทานน้อยลง ส่วนอาหารที่มีเนื้อสัมผัสที่หลากหลายก็จะสามารถกระตุ้นประสาทสัมผัสรับรู้ภายในช่องปากได้มาก มีผลช่วยกระตุ้นให้เรารู้สึกอิ่มเร็วขึ้นและรับประทานอาหารน้อยลง
ในปี 2016 Danae Larsen และคณะจากมหาวิทยาลัย Auckland ได้ทำการศึกษาเปรียบเทียบผลของเนื้อสัมผัสอาหารกับความรู้สึกอิ่ม โดยให้ผู้เข้าร่วมการทดลองรับประทานอาหารที่คิดค้นขึ้นใหม่เพื่อการศึกษานี้ โดยอาหารทั้งสองมีขนาดและให้พลังงานอาหารเท่ากันแต่มีความหลากหลายของเนื้อสัมผัสไม่เท่ากัน ประกอบด้วยกลุ่มเนื้อวุ้นเจลาตินและเมล็ดธัญพืชที่บดละเอียดผสมอยู่ กับอีกกลุ่มที่เป็นเนื้อวุ้นเจลาติน ชั้นเนื้อวุ้นสาหร่าย ชั้นเนื้อแป้ง ชั้นเนื้อแป้งแข็ง และเมล็ดธัญพืช ผลการศึกษานี้แสดงให้เห็นว่าหลังจากรับประทานอาหารในกลุ่มที่มีความหลากหลายของเนื้อสัมผัสน้อย จะยังมีความอยากอาหารและรับประทานอาหารอย่างอื่นเพิ่มมากขึ้น และเมื่อเวลาผ่านไป 3 ชั่วโมง ผู้เข้าร่วมการทดลองกลุ่มนี้ยังรู้สึกหิวและมีความต้องการรับประทานอาหารปริมาณมากกว่ากลุ่มที่ได้รับประทานอาหารที่มีเนื้อสัมผัสหลากหลาย
ทำให้ลองมานึกดูว่าปัจจุบันนี้ มีผลิตภัณฑ์อาหารที่ผ่านกระบวนการผลิตจนได้เนื้อสัมผัสเดียวกันรวมถึงมีเครื่องดื่มพลังงานสูงที่ทำให้เราเผลอรับประทานอาหารและเครื่องดื่มเหล่านั้นมากเกินหรือไม่ เช่น น้ำหวาน น้ำปั่นที่มีไขมันและน้ำตาลสูง น้ำแข็งใสป่นละเอียด หรือพุดดิ้ง เป็นต้น เนื่องจากขณะที่รับประทานรู้สึกอิ่มช้าและยังรับประทานอาหารอื่นๆเพิ่มเติมได้เรื่อยๆ จนพลังงานที่ได้รับนั้นเกินกว่าความจำเป็น เกิดสะสมเป็นไขมันส่วนเกินซึ่งเป็นสาเหตุของโรคต่างๆ
ดังนั้น หากเราหันมาใส่ใจกับการรับประทานอาหารที่หลากหลายทั้งด้านของวัตถุดิบและเนื้อสัมผัสอย่าง เช่น เลือกรับประทานขนมปังธัญพืชที่มีส่วนผสมของธัญพืชหลายชนิดแทนการรับประทานขนมปังขัดขาว ขนมเค้ก หรือชิฟฟ่อนที่หลอมเป็นเนื้อเดียวกัน กาจจะเป้นอีกวิธีหนึ่งที่ช่วยป้องกันการรับประทานอาหารพลังงานสูงเกินความจำเป็น แถมยังช่วยให้ร่างกายได้รับสารอาหาร วิตามินและแร่ธาตุที่หลากหลายมากขึ้นได้ด้วย
เอกสารอ้างอิง
Danaé S. Larsen, Jingyuan Tang, Lynnette R. Ferguson, Bryony J. James, Increased textural complexity in food enhances satiation, In Appetite, Volume 105, 2016, Pages 189-194, ISSN 0195-6663, https://doi.org/10.1016/j.appet.2016.05.029.
