จัดจานสุขภาพอย่างง่ายด้วยสูตร 2:1:1

ตามที่สำนักโภชนาการ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุขได้ออกแนวทางการกินอาหารถูกสัดส่วนด้วยสูตร 2:1:1 มาเกือบ 5 ปีแล้ว เพื่อลดปัญหา ลดความเสี่ยงในการเกิดโรคอ้วน โรคเบาหวาน โรคหัวใจและหลอดเลือด และโรคไม่ติดต่อเรื้อรังต่างๆ ในประชากรไทย สูตร2:1:1 นี้จึงเป็นที่นิยมและได้รับการบอกต่อ เผยแพร่กันอย่างมาก ทั้งในโรงเรียน โรงพยาบาล หรือในชุมชน เนื่องจากผู้ที่นำไปปฎิบัตินั้น เห็นว่าเป็นแนวทางที่ง่าย ปฎิบัติได้จริง และเห็นผลด้านสุขภาพที่ดีขึ้นอย่างชัดเจน

จัดจานสูตร  2:1:1 เป็นอย่างไร

ทฤษฎีการจัดจานสุขภาพนี้ เริ่มต้นมากจากแนวคิด Healthy Plate Model จากทางฝั่งประเทศสหรัฐอเมริกา  เมื่อทำมาประยุกต์ให้เหมาะกับวัฒนธรรมอาหารไทย ได้แก่ ข้าวราดแกง อาหารจานเดียว ก๋วยเตี๋ยว ฯลฯ ก็สามารถทำได้เช่นกัน โดยเริ่มจากการเลือกใช้จานข้าวแบบกลม ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 9 นิ้ว จากนั้นให้แบ่งสัดส่วนของจานกลมออกเป็น 4 ส่วนเท่าๆกัน โดยผักเป็น 2 ส่วน หรือครึ่งหนึ่งของจาน หมวดข้าวแป้งเป็น 1 ส่วนหรือ ¼ ของจาน หมวดเนื้อสัตว์ 1 ส่วนหรือ ¼ ของจาน และมีการเสริมจากผลไม้สด 1 จานรองแก้วกาแฟ และนมหรือผลิตภัณฑ์จากนม วันละ 1-2 แก้ว

จะเห็นได้ว่าการจัดจานสุขภาพเช่นนี้ จะช่วยควบคุมปริมาณพลังงานจากอาหาร เพิ่มความหลากหลายของอาหาร และช่วยกำหนดอาหารแต่ละหมวดให้ถูกสัดส่วน ส่งผลให้ผู้บริโภคได้รับพลังงานพอดี สารอาหารครบถ้วน และยังเป็นการส่งเสริมการรับประทานผักและผลไม้ให้ได้ถึงเป้าหมาย คือ 400 กรัมต่อวันอีกด้วย เพื่อให้ได้รับใยอาหารเพียงพอ

การจัดอาหารเช่นนี้จะทำให้ผู้บริโภคเห็นภาพและลงมือทำได้จริงๆในชีวิตประจำวัน

ไม่ต้องเสียเวลาในการนับหรือคำนวณน้ำหนักอาหารหรือพลังงานเป็นกิโลแคลอรี่

เอกสารอ้างอิง

หนังสือเอกสารเผยแพร่ ไร้พุง ลดโรค กินถูกส่วน 2:1:1 โดยสำนักโภชนาการ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข เข้าถึงได้จาก http://nutrition.anamai.moph.go.th/download/article/article_20160323133635.pdf